Исламдағы мәтіндердің сакралдануына әсер еткен факторлар
блог
Ислам тарихындағы мәтіндердің қасиетті болуына исламдық ілімдер мен дәстүрлерді түсіндіру, жеткізу және қабылдауды қалыптастырған саяси және әлеуметтік факторлардың кең ауқымы әсер етті.
Ислам тарихындағы мәтіндердің сакрализациясына әсер еткен негізгі саяси факторлардың бірі – саяси биліктің ислам заңдарын түсіндіру және орындаудағы рөлі. Ислам тарихында саяси билік ислам заңдарын ілгерілету мен орындауда шешуші рөл атқарды және жиі ислам мәтіндері мен дәстүрлеріне жүгіну арқылы өз билігін заңдастыруға тырысты. Бұл саяси билік пен діни билік арасындағы күрделі қарым-қатынастың дамуына әкеліп соқты және кейде исламдық ілімдерді түсіндіру мен қолдануда шиеленіс пен қақтығыстарға әкелді.
Ислам тарихындағы мәтіндердің сакрализациясына әсер еткен тағы бір негізгі әлеуметтік фактор – ислам ғалымдары мен институттарының рөлі. Ислам ғұламалары немесе ғұламалар исламдық ілімдерді түсіндіру мен жеткізуде маңызды рөл атқарды және исламдық құқықтық, теологиялық және философиялық ойдың бай және алуан түрлі дәстүрін дамытты. Медреселер мен университеттер сияқты исламдық мекемелер де исламдық білім мен дәстүрді таратуда
маңызды рөл атқарып, исламдық мәтіндер мен дәстүрлерді түсіндіру мен қабылдауды қалыптастыруға көмектесті.
Ислам ілімдері түсіндіріліп, жеткізілетін мәдени және интеллектуалдық контексттер де ислам тарихындағы мәтіндердің қасиетті болуына айтарлықтай әсер етті. Мысалы, грек философиясы мен ғылымының исламдық интеллектуалдық дәстүрлерге әсері ислам философиясы мен ғылымының бай және күрделі дәстүрінің дамуына әкелді, бұл ислам мәтіндері мен ілімдерін түсіндіру мен қабылдауды қалыптастыруға көмектесті.
Ақырында, исламдық мәтіндердің қабылдануы мен түсіндірілуінің әлеуметтік және мәдени контексттері де ислам тарихындағы мәтіндердің қасиетті болуына айтарлықтай әсер етті. Мысалы, исламның әртүрлі аймақтар мен мәдениеттерге таралуы жергілікті әдет-ғұрыптар, нанымдар мен әдет-ғұрыптар арқылы қалыптасатын әртүрлі және ерекше исламдық дәстүрлердің дамуына әкелді.
Тұтастай алғанда, ислам тарихындағы мәтіндердің қасиетті болуына исламдық ілімдер мен дәстүрлерді түсіндіру, жеткізу және қабылдауды қалыптастырған саяси, әлеуметтік, мәдени және интеллектуалдық факторлардың кең ауқымы әсер етті.
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті
Исламтану мамандығы
4 курс студенттері: Әділхан Аякөз, Тулегенова Арайлым
Жетекшісі: Аманқұл Темур