Сағат Әшімбаев секілді сыншы болған емес…

Сағат Әшімбаев секілді сыншы болған емес…

   Бүгінгі таңда уақыт призмасы арқылы шығармашылықты қазіргі заман тұрғысынан саралай келе, Сағат Әшімбаев мұрасы Кеңес кезеңін қайта құру кезінде ұлтты дамыту және ұмытылған құндылықтарын қайта жаңғырту пайдасына өз орнын дұрыс және дәл таңдаған алғашқы шығармашылық тұлғалардың бірі екенін атап өткен жөн. Сағат Әшімбаев (1986-1991 жж.) Қазақ КСР Мемлекеттік Телерадио комитеті төрағасының орынбасары, кейін төрағасы болған кезінде "Парыз бен Қарыз"қоғамдық-саяси бағдарламасын эфирге шығарды. Ол уақыттың жаңа бағыты ретінде есте қалды, ұйқысыз терең сананы, ұлттың ұмытылған және жасырын рухани құндылықтарын оятты. Оның авторлық бағдарламасы адамдарды ойлануға, талдауға және өзгертуге мәжбүр етті. Сағат Әшімбаев көзі тірісінде "сынның мақсаты", 1974 ж.), "Талантқа тағзым" ("Сынға тағзым", 1982 ж.), "Парасатқа құштарлық" ("Кемелдену", 1985 ж.) және("Ақиқатты іздеу") сияқты кітаптар жазды. Сағат Әшімбаев дарынды және сыншыл адам болатын. Әдебиет және өнер саласындағы Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығын 1976 жылы алды. Қысқа өмірінде ол көп нәрсені істей алды және оның шығармашылық мұрасы көптеген адамдар үшін үлкен еңбек болып қалды.

    Сағат Әшімбаев қазақтың әдеби көркем сынындағы, шығармашылық өміріндегі таңғажайып тамаша талант еді. Оның әдеби-эстетикалық әлемі – кітаптарының аты мен затынан көрініп тұрғандай тереңдік пен кемелдіктің, азаматтық пен адамгершіліктің әлемі. Ол – сыншы мұратының, талантқа тағзымның, парасатқа құштарлықтың, шындыққа сүйіспеншіліктің, ақиқатқа іңкәрліктің әлемі, шындықты жазып қана емес, күнделікті өмірде айтып та, айтысып та қорғаған қайраткер. Сыншы әлемінің алтын қақпасын ашып, асыл қазынасын тамашалаған кісі қиялын шарықтатады, сезімін серпілтеді, жанына қуат, ойына от алады, сөйтіп, жаны мен жүрегі, ойы мен тілегі, рухани өмірі айдай жаңарып, тазарып шығады.

   Сағат Әшімбаевтың шығармашылық мұрасында сын мен сыншы талантына қатысты құнды ой­лар мен пікірлердің тұтасқан асыл өзегі бар. Өз заманының әлеуметтік, көркемдік, эстетикалық ізденістерінің алдында болған сыншы халықтың рухани өмірінде әдеби сынның алатын орны мен атқаратын қызметі туралы бұрын-соңды ойға келмеген, ауызға түспеген озық ойлар, тамаша толғамдар толғады. Сыншы сыншыл ойды бір тереңге тартып, бір биікке бастап жүріп, жазушының қоғам өміріндегі орнын, адамзат игілігі жолындағы еңбегін бағалауда өз тұрғысын тұрақтандырды.

Әл-Фараби атындағы Қазақ ҰУ "Журналистика" факультетінің 1 курс студенті Сағатбек Дания Кеңесбекқызы