10 мың петроглиф. Ешкіөлмес жартастарынан қандай ежелгі суреттерд

Ешкіөлмес - көшпелі малшы қазақтар жыл бойы жайылымға бай жерлерді осылай атаған. Дәл осындай аймақ Талдықорғанның оңтүстігінен бір сағатқа жуық жерде орналасқан. Көксу өзенінің құнарлы алқабы бар, ол біздің ата-бабаларымыздың өмірімен ғана емес, қызықты. Жергілікті таулар-ашық аспан астындағы жартас өнерінің тұтас галереясы.

Ешкіөлмес тауларының оңтүстік беткейінде 24 шатқал бар, олардың жоғарғы жағында жартасқа салынған суреттер шоғырланған, ал аңғарлар мен тау бөктерлерінде түрлі дәуірлердегі қорымдар мен қоныстар орналасқан. Бұл жер өте көркем: тоғайлы тоғайы бар Көксу өзен алқабы, Ешкіөлмес тауының жартасты кемері, Көксу алқабы мен оның айналасындағы таулардың көріністі панорамалары.

Бұл суреттер мен сюжеттердің саны, әртүрлілігі, көркемдік экспрессивтілігі бойынша ерекше кешен. Ешкіөлмес - Қазақстандағы ірі петроглифтердің бірі. Мамандардың айтуынша, мұнда 10 мыңнан астам сурет бар. Жартастағы суреттердің нақты саны анықталған жоқ, себебі археологтар жыл сайын бұрын белгісіз болған жаңа петроглифтерді анықтап жатыр.

Жалпы бұл археологиялық кешенге әртүрлі типтегі 250-ден астам ескерткіштер кіреді - елді мекендер, қорымдар, құрбандық орындары және петроглифтер. Олардың ең ежелгісі б.з.д. II мыңжылдықтың ортасынан басталады. Алғашқы петроглифтердің бірін 1982 жылы Абай атындағы ҚазПИ-дің экспедициясы тапты.

Алайда Көксу өзені аңғарының петроглифтері туралы мәліметтер XIX ғасырдың соңында пайда болды. Кейінірек, ХХ ғасырдың 70-ші жылдары геолог Людмила Ивановна Скрынник олар туралы хабарлады. 1982 жылғы суреттер табылғаннан кейін ескерткіштер кешенін зерттеу тағы бірнеше жылға созылды.

Орындағандар: Абдыбай Ұлан, Ибраемов Тамерлан

Source: https://tengritravel.kz/my-country/10-tyisyach-petroglifov-kakie-drevnie-risunki-uvidet-skalah-453661/

 



Бөлісу: