Махамбеттің соңғы сөзі
Бісміллә!
Алыс жаққа жорытқанда,
Жорықтарда бөгіп қанға,
Жүрегімді суыттым.
Айлам бар ма –
Айлап, жылдап майдандарда,
Ашу-ыза бойды алғанда,
Өзімді-өзім ұмыттым…
Ер үстінде туған едім,
Шынжырымен матап мені,
Бара жатыр бунап өлім.
Ата жауым қара жаяу қалдырды,
Мойныма
Итке ұқсатып, қарғыбауын салдырды.
Ұмытармын
Хас тұлпардан тамған тердің исін.
Ұмыт қалар зынданда,
Ұрандаған ұрысым.
Ал таңертең бөлшектеп отқа тастар тәнімді,
Ұмыттырып сол бір тарлан шағымды.
Ұмытармын жарларымның қылығын,
Жалаң қылыш секілді едім – құрыдым.
Тот басты да жарқылдаған жүзімді,
Өз жүрегім жыланға ұқсап көмейіме тығылды.
Өкінішті-ақ!
Ет жүрегім – тілім-тілім, жаралы…
Барлығын да ұмытармын,
Кескілескен майданды,
Отқа оранған даланы.
Бәрі, бәрі қалады:
Көмейімді кернеп шыққан ұраным да,
Құтқарушы – Құраным да…
Иә, аруақ!
Шөл далаға айдың нұры төгіліп,
Буралар жүр інгендерге емініп…
Қазақтардың қазанында сүт пісіп,
Бірін-бірі жұлқиды иттер іші пысып…
Ал мен болсам зындандамын, обал-ақ.
Соңғы күлше секілденіп жарық ай,
Алақанға келе жатыр домалап…
Алмат Исәділ аудармасы
***
Последние мысли
Махамбета,
умирающего на берегу
Урала от раны
Мне удивительно: когда я весел,
что ни потребуется — все дают,
когда захочется унылых песен,
мне их с великой радостью поют.
Бываю рад, и все —
бывают рады,
я убегу, и все за мной в кусты.
Когда в жару я вижу дно Урала,
мне кажется, что все моря пусты.
И потому, когда кочевье выманит
все мое племя, —
я один пашу,
когда никто не смеет слова вымолвить,
мне рот завяжут —
я стихи пишу.
Эх, если бы сказали мне:
«Великий,
прости людей, уже пора — простить,
мир будет счастлив
от твоей улыбки!»
Тогда бы я старался не грустить.
Сказали бы смущенные мужчины:
«Моря полны водой, пока Урал
не высохнет.
Пока ты жив, мы — живы...»
Тогда бы я, клянусь, не умирал.
Олжас Сүлейменовтің өлеңі