Сіз көрмеген әлемнің 7 кереметі

Фото: thecollector.com

04 желтоқсан 2020, 21:16

Көбіміз Мачу Пикчу, Чичен-Ица, Петра немесе Мысыр пирамидаларын жақсы білеміз. Бірақ солар сияқты алуан түрлі, аты көп атала бермейтін жаухарлар жетерлік. Назарыңызға саяхатшылардың назарына лайық әлем кереметтерін ұсынамыз.

©goacoast.ru

Үндістан корольдік империясының қирандылары

Хампи – Үндістанның Карнатака штатының солтүстігіндегі ауыл. Хампи Рамаянада айтылған Ванарас патшалығымен (маймыл тәрізді гуманоидтар) Кишкиндханың тарихи аймағымен байланысты. 1336 жылдан 1565 жылға дейін Виджаянагар империясының астанасы Ваджаянагара қаласы Хампидің орнында болды. 1565 жылы империя құлағаннан кейін қала ислам сұлтандарының қолымен қиратылып, тоналды.

Қала мен оның архитектуралық ескерткіштері исламның жаулап алушыларының қолынан қатты зардап шекті. Олар Құдайдың бейнелеріне ғибадат етуді қорлау және пұтқа табынушылық деп санап, индуистік ғибадатханалар мен мүсіндерді қиратты. Кейінірек Хампи ескерткіштеріне одан әрі зиян келтіруге қазына іздеушілер себеп болды.

Вирупакши ғибадатханасы ©putidorogi-nn.ru

Империя қирандыларының ауданы 265 шаршы шақырым. Жұмбақ құмтастар мен жәдігерлер бүкіл аумаққа шашырап жатыр. VII ғасырдағы Вирупакши ғибадатханасы – империяның ең көне ғимараттарының бірі. Жақсы сақталған Суле базары, Патшайым моншасы және пілдер қорығы ортағасырлық Үндістанның қандай болғандығы туралы дерек береді.

©techno.bigmir.ne

Эль-Мирадор – майялардың ежелгі қаласы

Big Five Tours & Expeditions президенті Ашиш Санграйктің сөзіне қарағанда, Эль-Мирадор майя тайпасындағы ең ірі қалалардың бірі болған және мыңдаған турист келетін Тикаладан бес есе үлкен аумақты алып жатыр. Эль-Мирадорды Помпейдің Италиядағы ашылуымен салыстыруға болады. Ғалымдар бұл қала бір кездері Майя мемлекетінің астанасы болған деп санайды.

Эль-Мирадор қирандылары ©forum.awd.ru

Адамдардың Эль-Мирадор аумағында адамдардың қоныстануының алғашқы іздері Мамом кезеңінен басталады (б.з.д. 600-300). Осы кезеңде Батыс тобында алғашқы ғимараттар бой көтерді, ал кейінірек корольдік резиденция мен қаланың саяси және әкімшілік ядросы қызметін атқарған Орталық Акрополия қалыптаса бастады.

Эль-Мирадор Канал Корольдігінің астанасы болған. Майя өркениетінің классикаға дейінгі кезеңінде бұл қала, әрине, бүкіл Петендегі ең ірі бекінісі бар қоныс болды.

Жалпы, Эль-Мирадор үш пирамидалық кешен (Тигре, Монос және Данте) және Орталық Акрополистен тұрады.

©otzyv.ru

Португалиядағы Рим сарайларының қирандылары

Конимбрига (порт. Conímbriga) – қазіргі Португалия аумағындағы ең үлкен римдік қоныстардың бірі. Ұлттық ескерткіш мәртебесіне ие. Конимбрига Коимбрадан 16 шақырым, ал Кондейсия-Нова қаласынан 2 шақырымдай жерде орналасқан. Елдімекенде жергілікті археологиялық олжалар, оның ішінде монеталар мен хирургиялық құралдарды көрсететін мұражай орналасқан. Мұражайда кафе мен кәдесыйлар дүкені де бар. Бұл Рим сарайлары біздің дәуірімізге дейінгі ІІ ғасырда император Августтың кезінде салынған.

Суданның ежелгі пирамидалары

Суданда пирамидалар Мысырға қарағанда көбірек. Бірақ көпшілікке әлем картасында бұл елді табу қиынға соғуы мүмкін.

Бүгінде Нубияда үш түрлі жерде салынған 255 белгілі пирамида бар. Бұл пирамидалар Напата мен Меро патшалары мен патшайымдарына арналған мазар. Пирамидалардың алғашқысы Эль-Курруда салынған, олар Қашта билеушілеріне, оның ұлы Пианхиға, сондай-ақ олардың ізбасарлары Шабака, Шабатака және Танутамонға қабір ретінде қызмет еткен. Әйелдеріне он төрт пирамида салынды, олардың кейбірі әйгілі жауынгер патшайымдар болған. Кейінгі Напата пирамидалары жоғарғы Нубиядағы Ніл өзенінің батыс жағалауындағы Нури елді мекеніне жақын жерде орналасқан.

Бұл некрополияда 21 билеушінің, 52 патшайым мен ханшайымның, оның ішінде Анламани мен Аспелтаның билеушілері жерленген. Патшалардың денелері үлкен саркофагпен көмілген. Мысалы, Аспелта саркофагының салмағы 15,5 тонна. Нуридің ең көне және ең үлкен пирамидасы XXV Тахарка әулетінің перғауынына тиесілі.

Марокконың ежелгі астанасы

Волюбилис (Volubilis) – Рим империясының оңтүстік-батысында орналасқан қала. Оның қирандылары Мароккода Мулей Идрис қаласында орналасқан. Аталмыш қала 1997 жылдан бастап ЮНЕСКО-ның бүкіләлемдік мұра тізіміне енген. III ғасырда бұл қалада карфагендер қоныстанған. Мыңжылдықтың бас кезінде Волубилис Джуба ІІ басқарған Мур патшалығындағы эллиндік мәдениеттің ірі орталығына айналды.

Қала атауы латын тілінен аударғанда "жомарт" дегенді білдіреді, ол топырақтың құнарлылығын меңзейді. Волюбилистегі негізгі құрылыс жұмыстары ІІ ғасырда басталды. Кейін бұл қаланы арабтар жаулап алып "Уәлила" деп атады.

Сырлы Колумбия қаласы

Сьюдад Пердида – сөзбе-сөз аударғанда "Жоғалған қала" дегенді білдіреді. Бұл Колумбияның Сьерра-Невада-де-Санта-Марта қаласындағы Тайрон мәдениетінің қирандысын бейнелейтін археологиялық орын. Қала шамамен б.з.д 800 жылдарда салынған. Бұл жер "Буритака" деп те аталады.

Қала 1972 жылы кездейсоқ табылды. Жергілікті тайпалар Аруако, Коги және Арсарио өкілдерінің айтуы бойынша – олар қаланы жергілікті үкімет тапқан кезден әлдеқайда бұрын аралап көрген, бірақ осы уақытқа дейін жасырып келген. Олар қаланы "Тейуна" деп атаған. Жергілікті үнді тайпалары ата-бабалары Тайрон мәдениетін жеткізушілері осында өмір сүрген деп сенген. Сьюдад Пердида қаласы 10 мыңға жуық адам тұратын аймақтық саяси және өндірістік орталық болған. Испан шапқыншылығы кезінде жергілікті тұрғындар қаланы тастап кеткен. Колумбиядағы бұл қалаға бару жақсы физикалық дайындықты қажет етеді. Себебі туристер Сьюдад Пердидаға 52 шақырым жолды жаяу жүріп қана жетеді.

©zhitanska.com

Шри-Ланкадағы Арыстан тауы

Өткен мыңжылдықтың 5-ші ғасырында Цейлон аралын басқарған Кассап патша аралдың дәл орталығында 180 метрлік гранит қамал салуға шешім қабылдады. Ол Сигирия ("арыстан жартасы") деп аталады. 1982 жылдан бастап Сигирия бүкіләлемдік мұра ретінде ЮНЕСКО-ның тізіміне енген.

Үстіртте б.з.б V ғасырда салынған субұрқақтар бар. Олар әлі де жұмыс істеп тұр. Бекіністің бар екені еуропалықтарға 1907 жылы ғана белгілі болды. Кіре берістегі қақпаға жартастан ойып салынған арыстанның қазір тек алақаны ғана сақталған. Бірақ жартастың бетінде әлі күнге дейін 8 ғасырдан бастап Сигирияға келген қонақтар қалдырған қызық поэтикалық жазулар бар.

Т. Раушанұлы