- Негізгі бет
- Әлемтану
- 2040 жылға қарай...
2040 жылға қарай Жердегі ең ірі қалалардың төрттен бірі су астында қалады
Әдетте Жерді су басудың басты себебі – мұздықтар еріп, сол арқылы әлемдік мұхит деңгейін көтеретін ғаламдық жылыну. Алайда Science журналында жарияланған ғалымдардың Жер шөгуінің әлемдік қаупін бейнелейтін жаңа зерттеуі Жер аумағының бір бөлігі мұз ерігенге дейін су астында қалуы мүмкін деген болжам жасайды.
Испанияның Геологиялық-тау-кен институтына негізделген халықаралық ғалымдар тобы 34 елдің 200 аумағында шөгу туралы мәліметтерді талдап, көңіл көншітпейтін қорытындыларға келді. Олардың айтуынша, қазіргі геологиялық процестерді сақтай отырып, шамамен 12 млн шаршы метр аумақ жақын арада теңіз деңгейінен төмен болады. Бұл АҚШ-тың (9,8 миллион шаршы шақырым) немесе Қытайдың (9,5 миллион шаршы шақырым) жер көлемінен әлдеқайда көп.
Оңтүстік Америка, Африка және Азия елдері ең үлкен шығынға ұшырауы мүмкін . Олардың табиғаты айтарлықтай өзгереді, 1,2 миллиардтан астам халқы бар әлемдегі ең ірі қалалардың шамамен 22% -ы зардап шегуі мүмкін.
Бұл аймақтардағы топырақтың шөгуі табиғи, антропогендік факторлардың, соның ішінде мұнай, газ және басқа пайдалы қазбаларды өндіруді, сондай-ақ жер асты суларының сарқылуын тудыратын факторлардың әсерінен болады. Келесі онжылдықтарда дамушы елдердегі ғаламдық артықшылық, құрғақшылық және экономикалық өсу сулы қабаттардың сарқылуының едәуір жеделдеуіне әкелуі мүмкін.
Бұған жол бермеу үшін ғалымдар топырақтың шөгуіне қарсы күрестің арнайы шараларын, сондай-ақ пайдалы қазбаларды өндіруге және жерасты су қоймаларын құрғауға бақылауды күшейту үшін заңнамалық деңгейде ұсыныс әзірлеген.
Т. Раушанұлы