- Негізгі бет
- Денсаулық
- Зімбірдің пайдасы мен...
Зімбірдің пайдасы мен зияны – маман жауабы
Зімбірдің пайдалы қасиеттері туралы көп нәрсе белгілі. Ол әртүрлі тағамдар мен сусындарға – ет және кондитерлік өнімдер, кофе мен шай т.б қосылады. Бұл дәмдеуіш иммунитетті жақсартады, суық тиюмен және тіпті семіздікпен күресуге көмектеседі деп саналады. Бірақ шынымен солай ма? Зімбірді қаншалықты жиі жеуге болады? Бұл сұрақтарға диетолог Лидия Квашина жауап берді.
"Балғын зімбірде көп мөлшерде пайдалы минералдар, витаминдер, эфир майлары, маңызды аминқышқылдары бар. Олардың барлығы дерлік зімбір ұнтағында сақталады", - диетолог Лидия Квашнина.
Зімбір арықтауға көмектесе ме?
Құрамындағы талшық пен пектин заттарының арқасында зімбір ас қорыту жүйесінің жұмысына көмектеседі. Асқазанның ас қорыту бездерінің секрециясын ынталандырады, микрофлора мен ішектің жұмысына жақсы әсер етеді. Сонымен қатар, сіз газдың пайда болуынан аздап зардап шексеңіз зімбір пайдалы.
Зімбірдің құрамындағы ерекше зат (гингерол-6 алкалоидтары) арықтауға ықпал етеді деп есептеледі. Ол дененің жылу өндірісін күшейтеді және метаболизмді жылдамдатады. Сонымен қатар, ол майлы тіндердің жиналуын болдырмайды.
"Сарапшылар зімбірдің артық салмағы бар адамдар үшін пайдалы екендігімен келіседі, өйткені ол зат алмасуға жақсы әсер етеді. Бұл шын мәнінде салмақтың өзгеруіне әсер ететін факторлардың бірі болуы мүмкін. Нәтижеге тек дұрыс жолға қойылған тамақтану және тұрақты физикалық белсенділік аясында зімбірді тұтыну арқылы қол жеткізуге болады", - дейді Лидия Квашнина диетолог.
Зімбір неліктен пайдалы және қанша жеуге болады?
Зімбірде ең көп калий бар, ол диуретиктерді қабылдайтындар үшін пайдалы. Бұл уақытта сұйықтықпен бірге дене калийдің көп мөлшерін жоғалтады, ал зімбір оның деңгейін қалпына келтіруге көмектеседі. Сондай-ақ, фосформен бірге калий миды оттегімен қамтамасыз етеді, ал кальциймен бірге жүйке-бұлшықет белсенділігін бақылайды. Зімбірге бай йод және сілтілі негіздермен бірге калий жүрек-тамыр жүйесі мен қалқанша безінің ауруларында ағзаға жақсы әсер етеді.
Одан басқа, зімбір жүйке жүйесінің жұмысына, сондай-ақ ақуыздардың синтезіне және ағзадан улы элементтерді кетіруге өте қажет магнийге бай. Сонымен қатар, магний инфаркттан кейінгі адамның жағдайына жақсы әсер етеді және әйелдердегі етеккір алдындағы синдромның белгілерін азайтады.
Зімбірдегі кальцийдің жоғары мөлшері оны әсіресе егде жастағы әйелдерге және қарт адамдарға пайдалы етеді. Ол қалыпты қан қысымын сақтауға ықпал етеді, қанның ұюын қамтамасыз етеді және ферменттердің жұмысын реттейді. Оның денеде жеткілікті болуы аритмия мен бұлшықет спазмы алдын алуға көмектеседі.
Бұл ащы тамыр сонымен қатар холестериннің жиналуы және қандағы қанттың жоғарылауы сияқты жалпы проблемалармен күреседі. Ол қан тамырларын нығайтады және қан ұйығыштарының алдын алады.
Зімбір тамырында иммундық жүйені қолдайтын С дәрумені мен В дәрумендері (B1, B2, B6, B9) көп. Сондықтан суық тию кезінде имбирьді жеу ұсынылады.
Сонымен қатар, дәмдеуіш құрамында эфир майларымен бірге оған ерекше иіс пен дәм беретін алкалоид гингерол бар. Бұл қосылыстың көптеген пайдалы қасиеттері бар, олардың негізгілері:
♦ кез келген сипаттағы жүрек айнуын басу (қозғалыс ауруы, улану, токсикоз және т.б. туындаған);
♦ бактерияға қарсы әрекет;
♦ сіреспені жою;
♦ антиоксиданттық әсер;
♦ жылыту әсері.
"Тұтыну нормаларына келетін болсақ, бәрі ағзаның жеке реакциясына байланысты. Жалпы, шикі зімбірді күніне 5-10 грамнан артық жеуге болмайды", - дейді диетолог.
Зімбір зиян ба?
Зімбірдің қоректік заттарға толы екеніне және жалпы денеге пайдалы әсер ететініне қарамастан, оны қалыпты мөлшерде тұтыну керек.
Мынадай жағдайларда дәмдеуіштерден бас тартқан дұрыс:
♦ қантты төмендететін дәрілер мен қан сұйылтқыштарды қабылдау кезінде, өйткені зімбірдің өзі қанның ұю қабілетін төмендетеді;
♦ ішектің қабыну ауруымен (мысалы, гастрит);
♦ жүрек ауруларының, өт қабының, бауырдың өршуі кезінде;
♦ шырышты қабықтың зақымдалуымен және қан кетумен ауырғанда;
♦ кейбір қабынуға қарсы препараттарды қабылдау кезінде (аспирин, анальгин, ибупрофен және т.б.);
♦ тым жоғары температурада;
♦ жүктілік кезінде;
♦ үш жасқа дейінгі балалар.
Күн сайын зімбір жесеңіз не болады?
Егер сізде оны қолдануға қарсы көрсетілімдер болмаса және зімбірді көп мөлшерде жесеңіз, онда ол:
♦ ЖРВИ және суық тию кезеңінен аман өтуге көмектеседі;
♦ ас қорытуды және метаболизмді қолдау, тамақтанғаннан кейін ыңғайсыздықты жою;
♦ май тіндерін жағуға көмектеседі (теңдестірілген диета болған кезде);
♦ Холестериннің пайда болуына жол бермейді.
Т. Раушанұлы