Біздің өкпеміз денені оттегімен қамтамасыз етіп қана қоймайды, сонымен қатар оны әртүрлі қоздырғыштардан қорғайды. Оларда, бауырдағы сияқты, жүйке рецепторлары жоқ, сондықтан ауырмайды.
Өкпе – қанды оттегімен қамтамасыз етуді және денеден көмірқышқыл газын шығаруды қамтамасыз ететін ағза. Бұл процесс диафрагма мен кеуде қуысының ырғақты қозғалыстарына, сондай-ақ өкпенің жиырылу қабілетіне байланысты болады.
Өкпеміз 25 жасқа дейін өседі, ал олардың көлемі орта есеппен 3 литрді құрайды. Дегенмен, көп жылдар бойы жүгірумен немесе жүзумен айналысатын спортшылардың өкпесі 5 литрге дейін үлкейеді.
"Өкпе эндокриндік, иммундық функцияларды және басқа да көптеген маңызды міндеттерді орындайды", - дейді пульмонолог Юлия Закиева.
Олар:
• денені ауа тамшылары арқылы берілетін инфекциялардан қорғау;
• қан қысымын реттеуге көмектесу;
• тыныс алу кезінде көмірқышқыл газын өкпеден шығару, кетіру;
• ұсақ қан ұйығыштарын сүзу, осылайша олардың артерияларға енуіне жол бермейді;
• қанның ұюына қатысу;
• қаннан суды және аралық метаболиттерді сүзу.
Өкпенің ауру екенін қалай білуге болады?
"Өкпеде жүйке рецепторлары болмағандықтан, ауырмайды. Сондықтан сіз тыныс алу жүйесінің проблемаларын көрсететін негізгі белгілерді білуіңіз керек", - дейді пульмонолог.
Олар:
• астма ұстамалары (тыныс алудың қиындауы);
• жөтел - дененің қалыпты қорғаныс реакциясы, ол тыныс алу жолдарын әртүрлі тітіркендіргіштерден тазартуға мүмкіндік береді, бірақ егер ол 3 аптадан астам уақытқа созылса (құрғақ және қақырықпен), бұл аурудың симптомы болуы мүмкін;
• жаттығулар кезінде немесе тіпті тыныштықта дем шығаруда қиындық,
• ентігу;
• дене температурасының 38 градустан жоғары көтерілуі, негізінен түнде;
• әлсіздік, летаргия;
• физикалық белсенділіктің әлдеқайда қиындағаны.
"Жөтел, қақырық және ентігу – бұл бірінші дабыл. Осылайша, тыныс алудың қиындығы біртіндеп артуы мүмкін. Мысалы, егер сіз спортпен айналыссаңыз, фитнес-клубқа барсаңыз, содан кейін онымен айналысуды тоқтатқан болсаңыз, баспалдақпен көтерілу кезінде ентігу пайда болғанын байқасаңыз, бұл денеде қандай да бір ақауларды көрсетеді", - дейді Светлана Ермолова.
Таңертең қандай белгілер пайда болады?
"Кейбір белгілер таңда оянғаннан кейін ғана адамды біраз мазалауы мүмкін, оларды да елемеуге болмайды", - дейді Юлия Закиева.
Олар:
• пароксизмальды жөтел,
• тұншығу сезімі,
• тыныс алу кезінде сырылдар (түнде болуы мүмкін).
Мұның бәрі бронх демікпесіне тән белгілер.