- Негізгі бет
- Денсаулық
- Көктемде ашыққан пайдалы...
Көктемде ашыққан пайдалы
Көктемнің адам ағзасы үшін жайсыздықтары да баршылық. Осы орайда мамандардың ұсынған кеңестерін есте ұстай жүргендеріңіз абзал.
Аллерголог-иммунологтардың пайымынша, адам қыста ет-сүт, ұн өнімдерін, тәтті тағамдарды жиі пайдаланады, оның үстіне дене белсенділігі аз, қалың киінеді, жылы жерде көп отырады, содан тері арқылы тыныс алу тежеледі. Сол себепті ағзада токсиндер көп жиналады. Өз кезегінде ол ағзаға жайсыз тиіп, органдар мен жүйелердің жұмысын бұзады, осыдан ағза әлсірейді. Қуатты тамақты көп жегендіктен жануартекті ақуыздың сіңірілуі нашарлайды. Ет ағзаны қышқылдандырады, патогенді микрофлора туындауына жол ашады. Бұл кезде ағзаны тазартатын әрі қалпына келтіретін диета ұстанған пайдалы. Ол ағзаны ақуыз қақтарынан, патогендік микрофлора қалыптасуынан құтқарады. Жануартекті азықтан бас тарту ағзадағы қышқыл-сілті тепе-теңдігін қалпына келтіреді, иммундық жүйені нығайтады, аллергиялық және аутоиммундық фонды қалпына келтіреді.
Диета ерте көктемде мұрыннан бөлінетін жалқықты азайтады, теріге түрлі бөртпелер шығуынан сақтайды. Тек тым ашығып қалмай, тиісті диетаны дұрыс таңдай білу керек. Яғни ет, ұн, сүт өнімдерінен гөрі ботқалар, дәнді дақыл жармалары, көкөніс, жеміс-жидек пайдалы. Дәнді дақыл жармалары баяу сіңірілетін көмірсуларға бай, ағзаға күш береді, глюкозамен байытады. Онда жасұнық, В тобының дәрумендері, микроэлементтер мол.
Сонымен қатар көкөніс, тамыржемістілер, бұршақтұқымдастар, кептірілген жемістер де пайдалы. Витамин жетіспеушілігінің орнын полидәрумендермен де толықтыруға болады. Әрине, істі өз бетімен емес, дәрігер кеңесіне жүгініп жүргізген жөн.
Суықтағанда жаңғақ жемеңіз
Ерте көктемде кей адамдар суықтап ауырады. Мұндайда кейбір азық түрлерінен бас тартқан да дұрыс екен. Мысалы, жаңғақтан.
Жаңғақ – өте қуатты, майлы жеміс. Оны әсіресе тыныс жолдары суықтаған кезде жемеген дұрыс. Өйткені оның жоғарғы тыныс жолдарын тітіркендіретін ерекшелігі бар.
Бұл кезеңде шикі көкөністерді сырқат басталған немесе одан айығып келе жатқан кезде ғана жеуге болады. Өйткені ағза температурасы артып тұрған, ауру ширыққан кезеңде ішек жасұнықты қорыта алмайды, сондықтан көкөністерді буға пісіріп немесе бұқтырып жеген дұрыс. Апельсин, мандаринді жемеген дұрыс. Себебі олар тамақты тітіркендіреді, бактерияларға пайдалы қышқылды орта туындатады.
Ішімдік, кофе де ішпеу керек. Спирт тек ауру басталып келе жатқанда бактерияларға қарсы көмектеседі, ал вирусқа қарсы онда түк те қуат жоқ. Оның үстіне ішімдік иммунитетті әлсіретеді. Кофе болса ағзаны сусыздандырады, ал суықтаған кезде ағзаның сусызданғаны өте зиян.
Бұл уақытта сүтке бал қосып ішкен де пайдасыз. Өйткені сүт өнімдерінің бәрі ағзада кілегей түзеді. Сондықтан тұмаудан айығуды, өкпеден қақырық бөлінуін тежейді. Тек куркума қосылған майсыз йогурт, айран ішсе болады.
Кез келген тәтті тағам иммундық жүйеге әсер етеді, бактерия көбеюіне жағдай жасап, тамақта «пленка» түзеді. Мұндайда балды қолданған пайдалы. Ауырғанда қуырылған ет, фастфуд жеген дұрыс емес. Ауыр тағам ағзаның дертпен күресінде көмек бермейді. Сонымен қатар тұмау мен жөтелді емдеу кезінде картоп жемеген дұрыс. Өйткені онда қақырықты қоюлататын крахмал бар. Көкөніс қосылған тауық етінен жасалған сорпа пайдалы. Сілтілі минералды су, шөп шай, балғын сәбіз шырыны да жақсы әсер етеді.
Бұл кезде жатын бөлмені қаракөлеңке етіп ұстау керек. Ұйқыға жатардан кемінде 1 сағат бұрын теледидар, ноутбук, телефон атаулыны өшірген дұрыс, тоя тамақ ішпеген жөн. Күндіз Д дәруменінің түзілуіне жағдай жасап, күн астында көбірек жүрген жөн. Жүйке жүйесіне салмақтың аз түсуін қадағалау керек.
Таңертең бір мезгіл жүгіріп тұрған пайдалы. Мүмкін болса жүзумен, аэробикамен айналысқан абзал. Ағзаға салмақты бірден емес, біртіндеп қосқан дұрыс. Әсіресе еттен бас тартқан кезде ағзаға шамадан тыс салмақ түсіруге болмайды.
Киімді дұрыс таңдаңыз
Ерте көктемде көп адам қыс киімді бірден тастауға асығады. Осының нәтижесінде суықтап ауыратындар қатары артады.
Ондай жайсыздыққа ұрынбас үшін сырт киімді бірден емес, біртіндеп алмастырған абзал. Яғни жылы киімдерді ауа температурасы 15°С-тан асқанда ғана азайту керек.
Бұл кезеңде ылғалды ауа райын ескере отырып, ылғалды, суды сыртқа тебетін киім киген дұрыс. Ауа температурасы 6°С-қа дейін жылығанда киім қалыңдығы 20 миллиметр, 8-15°С болғанда 12-14 миллиметр болғаны дұрыс. Ішіне ауа аз кіруі керек.
Ерте көктемде және желді күндері жалаңбас жүрмеңіз. Құлаққа суық тигізіп алуыңыз мүмкін. Ал бронхит, ринит, ларингит секілді дерті барлар мойынорағыш тағып жүргені дұрыс
Н. Үсенова