Тәтті жегіңіз келе берсе ағзаға не жетіспейді? Денсаулығыңызға зиян келтірмеу үшін қандай тағамдарды таңдау керек? Гастроэнтеролог Александра Яковлева осы сынды сұрақтарға жауап береді.
Шоколад жегіңіз келсе
Шоколадты немесе вафлиді жеуге деген тәбет ағзада магний тапшылығын көрсетуі мүмкін. Бұл минерал біздің күнделікті әрекеттеріміз үшін энергия өндіруге қатысады, стресс пен шаршаумен күресуге көмектеседі.
Магнийдің орын толтыру үшін бұл жағдайда шоколадқа балама болатын өнімдер бар:
• теңіз балығы,
• теңіз тағамдары,
• теңіз балдыры.
Магний сонымен қатар бананда, көк алмада, авокадода, болгар бұрышында және жаңғақтарда кездеседі.
Бақыт гормонының жетіспеушілігі
Торт немесе круассан жегеннен кейін біз өзімізді көңілді сезінеміз. Өйткені, осы арқылы дене триптофанның жетіспеушілігін өтеуге тырысады. Бұл бақыт гормоны – серотониннің түзілуіне ықпал етеді. Триптофан тапшылығын толтыруға мына тағамдар көмектеседі:
• тауық немесе күркетауық филесі,
• сүт,
• жұмыртқа,
• балықтың кейбір түрлері, мысалы, скумбрия, майшабақ немесе лосось.
Егер тәттілерді қаласаңыз хром деңгейін тексеріңіз
Тәттілерді үнемі жеуге деген тәбет хромның жетіспеушілігін көрсетуі мүмкін. Бұл зат ағзадағы инсулиннің тепе-теңдігін бақылайды және қандағы қанттың ауытқуын болдырмайды. Хром тапшылығын толтыруға мына тағамдар көмектеседі:
• сәбіз,
• бауыр,
• тауық,
• брокколи,
• дән,
• қызанақ,
• қызылша.
Тұзды тағамды қаласаңыз
Тұздалған тағамдарға шамадан тыс сүйіспеншілік – су жетіспеушілігінің айқын белгісі. Бұл жағдайда дене сіздегі шөлді «оятуға» және көбірек су іштіруге тырысады. Ағзаға су жетіспеушілігіне мыналар жатады:
• жиі бас ауруы және айналуы,
• терідегі жабысқақтық сезімі,
• көңіл-күй өзгереді.
Бұл жағдайды болдырмау үшін су ішу режимін сақтау керек. Орташа алғанда, адам күніне 1 кг дене салмағына шамамен 40 мл су ішуі керек.
Тұзды тағамға құмарлықтың тағы бір себебі тұздың негізі болып табылатын натрийдің жетіспеушілігімен байланысты ағзадағы су-тұз балансының бұзылуы болуы мүмкін.
Ащы жегіңіз келсе
Ащы тағамдарға деген құштарлық қуаныш гормоны – эндорфиннің жетіспеушілігін көрсетуі мүмкін. Чили бұрышы және басқа да бірқатар ащы дәмдеуіштер оның дамуына көмектеседі. Сонымен қатар, ащы тағамға тәуелділік жоғары холестериннің және ағзадағы май немесе липидтер алмасуының бұзылуының белгілерінің бірі.
Егер майлы тағам жегіңіз келсе
Майлы тағамдарға деген құштарлық омега-3 және омега-6 полиқанықпаған май қышқылдарының тапшылығын білдіреді. Сіз олардың балансын келесі жолдармен толтыра аласыз:
• майлы балық,
• жаңғақтар,
• күнбағыс тұқымдары
• теңіз тағамдары,
• зәйтүн немесе зығыр майы.
Майлы тағамға деген құштарлық та кальций тапшылығының белгісі саналады. Бұл жағдайда брокколи, бұршақ, ірімшік және сүт өнімдерін жеу керек.