Егер ішек шұрылдаса, іште қолайсыздық пайда болса, көңіл-күй нашарлайды. Көбінесе мәселе біз таңдаған тағамға байланысты. Ас қорытуды жақсарту үшін нені өзгерту керек?
Бүкіл ағзаның жұмысы ішекке байланысты, қоректік заттардың, дәрумендердің және микроэлементтердің бөлінуі және сіңірілуі ішекте жүреді. Сонымен қатар, ішек қалдықтарды, улы метаболиттерді жояды.
Гастроэнтеролог және гепатолог Александра Яковлева ішек дұрыс жұмыс істеуі үшін не жеу керегін айтты.
Диета дәрі сияқты
Азық-түлікте негізгі қоректік заттардан басқа әртүрлі биологиялық белсенді қосылыстар – фитонутриенттер, антиоксиданттар, ферменттер, ксантиндер, антоцианиндер және т.б. болғандықтан, белгілі бір тағамдарды жеу ішектің өзінің және тұтастай алғанда бүкіл ағзаның денсаулығына әсер етуі мүмкін. Пайдалы бактериялардың өсуін бұзатын және қолдайтын, ішек моторикасын түзететін, тіпті қабыну, инфекциялық және онкологиялық патологиялардың алдын алатын тағамдар бар.
Ішекке пайдалы тағамдарды бес топқа бөлуге болады. Олар ас қорыту жүйесін қолдайды, ішек микрофлорасын қалпына келтіруге көмектеседі, нәжісті қалыпқа келтіреді және іш қату мәселесімен күреседі.
Көкөністер – ішек микрофлорасына пайдалы
Ішек сау болуы үшін күнделікті тағамдар қатарына крахмалсыз көкөністерді қосыңыз:
• түрлі-түсті орамжапырақ;
• асқабақ;
• брокколи;
• қояншөп.
Бұл өнімдерде пребиотик ретінде әрекет ететін талшықтар көп. Талшық асқазанда қорытылмайды. Бөлінбеген күйде ішекке түсіп, оның микрофлорасын сақтауға көмектеседі және пайдалы микроорганизмдердің өндірісін ынталандырады.
Талшық сонымен қатар нәжістің дұрыс мөлшерін жасауға көмектеседі, бұл іш қатудың алдын алу үшін маңызды. Крахмалсыз көкөністерде ірі емес талшық бар екенін ескеру маңызды.
Сүт өнімдері иммунитетті күшейтіп, ағзаға күш береді
Сүт өнімдерінде, әсіресе ашытылған сүт өнімдерінде пробиотиктер бар. Олар ішек микрофлорасының белсенділігі үшін маңызды – пайдалы бактериялардың көбеюі үшін қолайлы ортаны құруға және сақтауға көмектеседі.
Дегенмен, лактозадан зардап шегетін адамдар сүтті абайлап ішу керек.
Көкөністер – микроэлементтер қоры
Әртүрлі шөптердің ішекке пайдасы бар:
• ақжелкен;
• аскөк;
• көк пияз;
• салат;
• қымыздық.
Көкністердің құрамында йод, магний, калий, фосфор, селен, мырыш және т.б бар. Олар ішек микрофлорасын қалыпқа келтіруге көмектеседі және жалпы алғанда барлық ағзаға пайдалы.
Сонымен қатар, көкөністер дөрекі талшыққа бай. Ол ішекте щетка сияқты әрекет етіп, тазартады, сергітеді және сайып келгенде іш қату мәселесін шешеді. Сонымен қатар, көк шөптердегі белсенді заттар оған ерекше дәм мен хош иіс береді, тәбетті ашады, ішектерді ас қорыту процесіне дайындайды.
Майлы балықтар – ақуыз және омега-3
Балық, ең алдымен, оңай сіңетін протеин. Олар ішекте қабынуға қарсы әсерге ие және аурулардың алдын алуға көмектеседі. Соның ішінде тоқ ішек қатерлі ісігі сияқты қауіпті аурулардың алдын алады.
Қоңыр күріш – күрделі көмірсулардың көзі
Қоңыр және жабайы күріш, сондай-ақ крахмалсыз дәнді дақылдардың кейбір түрлері өсімдік талшықтары мен күрделі көмірсулардың құнды көзі. Олар ішек микрофлорасын қолдайды және нәжісті қалыпқа келтіруге көмектеседі.
Сонымен қатар, талшық денені зиянды химиялық заттардан және қатерлі ісіктердің дамуын тудыратын ықтимал канцерогендерден тазартуға көмектеседі.
Су – денсаулықтың негізі
Қарапайым ауыз судың ішектер үшін маңызы зор. Өйткені, ағзадағы барлық зат алмасу және ас қорыту процестері сұйық ортада жүреді. Су ас қорытудың соңғы сатысында – тоқ ішекте ғана сіңеді.
Су ішу режимін сақтау іш қатудың алдын алу, тәбет пен белсенділікті жақсарту үшін де қажет. Су нәжісті жұмсартады және оларды уақытында шығуға көмектеседі.