Ерлерде тестостерон жасына қарай төмендейді, бірақ оның тапшылығы уақытынан бұрын пайда болуы мүмкін. Оның азайып бара жатқанын қалай білуге болады? Бұл сұрақтарға эндокринолог Юлия Тишова жауап берді.
Статистикаға сәйкес, 40 жастан асқан ер адамдар жиі кездесетін мәселелердің бірі – тестостерон тапшылығы. Бұл гормонның шыңы 19 жаста болады, 35 жасқа дейін сол деңгейді ұстап тұрады, ал шамамен 35-40 жастан бастап ол төмендей бастайды. Төмендеудің ең айқын белгісінің бірі – қартаю. Ағза 18-20 жастағыдай толық қуатта жұмыс істей алмайды, сондықтан кейбір процестер, соның ішінде гормондардың өндірісі баяулайды.
Сонымен қатар, оған қабыну аурулары, қант диабеті, семіздік тестостерон азаюына әсерін тигізеді.
Оған мына жағдайлар да кіреді:
• тамақ;
• жаман әдеттер;
• артық физикалық белсенділік;
• ұйқы тапшылығы;
• күйзеліс.
Тестостерон деңгейінің төмендеуі бірнеше жылдарға созылуы мүмкін және алдымен ер адам байқамай қалады, дейді эндокринолог. Сондықтан ерлер көбінесе денсаулығының нашарлығын гормоналды проблемалармен байланыстыра алмайды.
Тестостерон жеткіліксіз екенін қалай түсінуге болады
Еркектерде тестостеронның жетіспеушілігі, ең алдымен, көрінеді:
1. төмен жыныстық құштарлық – либидоның жоғалып кетуі;
2. шаршаудың жоғарылауы, тіпті таңертең де күштің болмауы;
3. когнитивтік қабілеттердің төмендеуі – бұл кейбір мәселелерді шешуде кенеттен қиындықтар болуы мүмкін, бұрынғыдай үлкен көлемдегі ақпаратпен жұмыс істеу мүмкін емес;
4. эректильді дисфункция – эректильді дисфункция, осы «ыңғайсыз» мәселемен көптеген адамдар дәрігерге баруға ұялады;
5. көңіл-күйдің өзгеруі: ашушаңдық пайда болады, кейде ол депрессияға әкелуі мүмкін.
Тестостеронды өлшеу керек пе?
Бүгінгі таңда норманың жалпы қабылданған шегі – кем дегенде 12,1 нмоль / л жалпы тестостерон деңгейі. Дегенмен, бұл көрсеткіш дәрігер үшін маңызды емес, сонымен қатар құлдырау динамикасы. Егер ер адамда тестостерон деңгейі қалыпты болса да, бірақ жетіспеушілік белгілері байқалса, бұл төмендеу белгісі болуы мүмкін. Жалпы, айтқанда әр адамда оның деңгейі әртүрлі болады.
Таблеткаларсыз «ерлер гормонының» деңгейін қалай көтеруге болады?
Тестостерон деңгейінің мүмкіндігінше ұзақ уақыт бойы тұрақты жоғары болуы үшін қарапайым ережелерді сақтау керек: салауатты өмір салтын ұстануға тырысыңыз, диетаны ұстаныңыз, спортпен айналысыңыз.
«Ағзаңңыздағы белгілерді тыңдауды ұмытпаңыз. Егер сіз өзіңіздің жағдайыңызда, көңіл-күйіңізде және жыныстық өміріңізде аздаған өзгерістерді сезінсеңіз, бұл маманның кеңесіне жүгінуге негіз болады. Көбінесе тестостерон тапшылығы байқалмай дамиды, сондықтан дәрігерге баруды және тестілеуді кешіктірмеу өте маңызды», - дейді дәрігер Юлия Тишова.