Заманауи мегаполис тұрғыны өмірінде кем дегенде бір рет таңертен оянғанда, жастыққа бетімен құлап, енді ешқашан тұрғың келмейтін қорқынышты сезімге тап болады.
Ал егер кезектен тыс демалыс сізге көмектеспесе, онда сіз созылмалы шаршау, яғни, астенияға шалдыққан болуыңыз мүмкін. Біз сізге аурудың алғашқы белгілерін қалай тануға болатынын, көмекке кімге бару керегін және қалыпқа келу жолдарын айтамыз.
АСТЕНИЯ ДЕГЕНІМІЗ НЕ?
Адамдар астенияны қарапайым шаршаумен шатастырады, бірақ ол мүлдем басқа жағдай. Егер әдеттегі шамадан тыс шаршау бір демалыстан кейін басылса, астения –патологиялық шаршау, бұл кезде тек демалу көмектеспейді.
Негізгі астениялық белгілерге физикалық күштің болмауы, әлсіздік және шаршау, өнімділіктің төмендеуі жатады.
Стресс, шамадан тыс жүктеме немесе аурудың салдарынан жүйке тіні бұзылуы мүмкін және сіздің денеңіз қанша энергия бере алатыны мен қаншалықты қажет екені арасында тепе-теңдіктің болмауы салдарынан туындауы мүмкін.
Тіпті қарапайым суықтың өзі дененің табиғи қалпына келтіру механизмін бұзуы мүмкін, жарақаттар мен операциялар туралы айтпағанның өзінде. Көбінесе астениялық белгілер тұрақты физикалық және психикалық шамадан тыс жүктеме нәтижесінде пайда болады. Тұрақты төмен қарқынды стресс денеге зиянды, сондықтан жұмысы жоғары концентрацияны немесе эмоционалдық стресс жиі болатын адамдар астениядан зардап шегеді: кеңсе қызметкерлері, дәрігерлер мен медбикелер, менеджерлер, әлеуметтік қызметкерлер.
Сонымен қатар, астения қант диабеті, жүрек-қан тамырлары және басқа да соматикалық аурулармен бірге жүруі мүмкін.
Сарапшылар әйелдер астениямен ерлерге қарағанда орта есеппен 2-3 есе жиі ауыратынын атап өтті.
ҚАЙ ДӘРІГЕРГЕ БАРУ КЕРЕК?
Ең алдымен терапевтке барасыз. Дәрігер астения белгілерін тудыруы мүмкін басқа аурулардың ықтималдығын болдырмау үшін анализ алуы керек. Қажет болса, невропатологқа да жүгініңіз.
АСТЕНИЯДАН ҚАЛАЙ ҚҰТЫЛУҒА БОЛАДЫ?
Астенияны емдеу мәселесіне кешенді түрде қарау маңызды. Егер себеп созылмалы стресс болса, оның себебін табуға, оны жоюға немесе кем дегенде азайтуға тырысу керек.
Күнделікті режим мен жұмыс жүктемесін, ұйқы режимін және тамақтануды реттеуден бастаңыз.
Сондай-ақ отбасымен және достармен үй жұмысын және бала күтімін тең жүргізу туралы сөйлесу маңызды. Массаж, физиотерапия жаттығулары сізге артық болмайды. Психотерапия курсы стресстің әсерін жеңілдетеді. Сонымен қатар, мазасыздықпен күресуде когнитивтік-мінез-құлық тәсілі өзінің тиімділігін көрсетті, онда науқасты дұрыс демалуға, жалған сенімдерді тануға және дене сигналдарына дер кезінде жауап беруге үйретеді. Дегенмен, парадокс астенияны емдеу денеде жоқ күштердің болуын талап етеді.
КҮШ-ҚУАТТЫ ҚАЛАЙ ҚАЛЫПҚА КЕЛТІРУ КЕРЕК?
Астениясы бар науқас үшін дәрігер мидағы биохимиялық процестерді қалыпқа келтіруге және астения белгілерін азайтуға көмектесетін препараттарды қабылдауды ұсынуы мүмкін.
«Мұндай заттарға мыналар жатады: сульбутиамин В1 дәруменінің химиялық нұсқасы, бірақ биологиялық белсенділігі жоғары», - дейді сарапшы.
Сульбутиамин бар препараттардың әрекеті жүйке тінінің жұмысын жақсартуға бағытталған.
ЕГЕР СІЗ АСТЕНИЯЛЫҚ БЕЛГІЛЕРГЕ КӨҢІЛ БЕРМЕСЕҢІЗ, ОНДА белгілі бір уақытта дене жүктемеге төтеп бермеуі мүмкін және, ең алдымен, асқындырып алу қаупі бар.
Біз бәріміз шаршаймыз, бірақ өзіңізді және денсаулығыңызды күту әрқашан бірінші орында тұруы керек екенін есте сақтаңыз.