Адам өліміне себеп болатын қауіпті 10 бактерия

Айналамыз бактерияларға толы: олардың қатарында пайлалысы да бар. Кей бактерияның қауіптілігі соншалықты кейде өлімге алып келеді. Ғалымдардың пайымдауынша, 2050 жылға қарай бактериялардан болатын өлім қатерлі ісік ауруынан зардап шеккендердің санынан асып кетуі мүмкін. Олардың ең қауіпті ондығына тоқталып өтейік. 

Clostridium botulinum. Бұл бактерия адамның жүйке жүйесіне әсер ететін ауыр ауру – ботулизмді тудырады. Ботулизммен ауыратын науқастар, әдетте, тыныс алу бұлшықеттерінің сал болып қалуынан және одан кейінгі гипоксиядан өледі. АҚШ тұрғындарын жою үшін бір шай қасық ботулинум жеткілікті деп саналады. Ал жердегі барлық тұрғынды жою үшін 4 кг жеткілікті.

Escherichia coli, немесе ішек таяқшаларының штамдары адам мен жануарлардың денесінде жиі кездеседі. Бірақ жыл сайын дүние жүзінде жүздеген мың өлімге жауап беретін 100-ге жуық патогендік серотиптер бар. Ішек инфекциясының даму қаупін азайту үшін қарапайым ережелерді сақтау керек: лас сумен байланыста болмаңыз, ет тағамдарын қуырғанда мұқият болыңыз, көкөністер мен жемістерді мұқият жуу керек.

Salmonella typhi. Сальмонелланың бұл түрі іш сүзегін қоздырады, оның белгілері жоғары температура, іштің қатты ауыруы, мигрень және жалпы әлсіздік. Алайда, кейбір адамдар бұл аурудың асимптоматикалық тасымалдаушысы бола алады. Мысалы, атақты сүзекті Мэри өмірінде 53 адамды жұқтырды, олардың көпшілігі қайтыс болды. Әйелдің өзі 69 жасында өкпе дертінен қайтыс болды.

Vibrio cholerae азапты тырысқақ дертін тудырады. Бұл өткір жұқпалы асқазан-ішек ауруы ластанған су арқылы оңай таралады. Ауру созылмалы диарея белгілерін көрсетеді, дененің сусыздануына әкеледі, құсу, бұлшықет құрысулары да болады. Денедегі су мен тұздардың азаюы өлімге әкеледі: егер адам тырысқақпен ауырып, оны уақытылы емдемесе онда өлім ықтималдығы 50% құрайды.

Clostridium tetani немесе сіреспе таяқшасы. Бұл бактерия ауасыз ортада өмір сүреді және басқа жағдайларда қорғаныс спораларын құрады. Терең жараларда таяқша өте белсенді дамиды. Нәтижесінде сіреспе токсині адамның жүйке жүйесіне әсер етіп, ұзақ және ауыр құрысуларды тудырады. Бұл жағдайда адам бойын үрей билеп алады және шектен тыс қатты ауырсынуды сезінеді. Ауызды ашу қиын болғандықтан, тамақтану қиындайды. Сіреспеден болатын өлім-жітім емдеу кезінде де 40-тан 70% - ға дейін жетеді.

Aspergillus fumigatus – адам ағзасына қоздырғыш болып табылатын зең саңырауқұлақтарының түрі. Споралары аспергилл біз күнделікті тыныс аламыз, бірақ аспергиллез иммунитеті төмен адамдарда дамиды. Қауіпті топқа астма және иммун тапшылығы, химиотерапия немесе орган трансплантациясынан өткен науқастар жатады. Аспергилл ішкі ағзаларға әсер етеді, дене қызуы, тыныс алудың бұзылуы, гемоптизбен жөтел болады.

Staphylococcus – көптеген түрлерді қамтитын үлкен бактерия тұқымы. Staphylococcus aureus – олардың ішіндегі ең патогендерінің бірі. Staphylococcus aureus пневмония, менингит, сепсис және басқа да жағымсыз ауруларды тудыруы мүмкін. Дәрігерлер алдымен пенициллинді осы бактериямен күресте қолданды. Бірақ уақыт өте келе мутациялар штаммдардың көпшілігін төзімділікке әкелді және антибиотиктер іс жүзінде тиімділігін жоғалтты. 

Treponema pallidum немесе бозғылт трепонема – мерезді тудыратын бактерия. Бір кездері бұл ауруды диагностикалау өте қиын болды: оны "ұлы еліктеуші" деп атайды. Бұл күндері мерезді бірінші және екінші кезеңдерде емдеу өте оңай, бірақ үшінші кезеңнің әлі де емі жоқ. Осы кезеңде соқырлық, саңырау, паралич, психикалық бұзылулар және галлюцинациялар дамиды. 

Streptococcus. Бұл пневмония, менингит, абсцесс және басқа аурулардың көптеген жағдайларына жауап беретін тағы бір бактерия. Инфекция кезінде науқас 10 сағат ішінде өлуі мүмкін, ал жалпы өлім-жітім шамамен 30% құрайды. Алғашқы белгілерінің бірі — дене қызуы мен ауыруы, содан кейін аяқ-қолдардың ісінуі, содан кейін тіндердің некрозы.

Mycobacterium tuberculosis немесе Коха таяқшасы – туберкулез ауруын тудыратын бактерия. Өлім-жітім қазіргі кезде де өте жоғары: бұл ауру адам өлімінің жетекші он себебінің бірі. Жердегі халықтың шамамен төрттен бірінде жасырын туберкулез бар. Бұл дегеніміз, иммунитет тек әлсіресе болғаны ауру кез-келген уақытта өзін көрсете алады. Туберкулездің алдын алу үшін дәрігерлер жылына кемінде бір рет флюорографиялық тексеруден өтуге кеңес береді.