Жасыл экономиканы дамытудың жеті негізгі бағыты

Жасыл экономика әлемде өзекті мәселеге айналды. Елімізде де бұл ретте бірқатар шаралар жүзеге асырылып жатыр. ҚР президенті Тоқаев: "Біз шын мәнінде нарықтық, еркін және бәсекеге қабілетті экономика құруға бағытталған ел үшін жаңа экономикалық бағытты жүзеге асырып жатырмыз. Сонымен бірге, біз инвестициялық ахуалды жүйелі түрде жақсартуға да баса назар аударамыз" деген еді. Осы орайда Массагет порталы "Жасыл экономиканың" 7 негізгі бағытын ұсынады.

Бірінші бағыт – жаңартылатын энергия көздерін енгізу

Пайдалы қазбаларды одан әрі сақтау мәселесі үлкен мәселеге айналып отыр. Біздің мемлекет табиғи ресурстарға өте бай ел. Мұнай, газ – дүние жүзінде ең ірі энергетикалық ресурстардың біріне жатқызылғанымен, олар да өз уақытында таусылады, яғни өмір сүру үшін жаңа ресурстарды табу қажет. Сонымен қатар, Қазақстанның жақсы экожүйесі, топырағы, суы, орманы бар болуы оның басқа елдер алдындағы орнын айтарлықтай арттырады.

Екінші бағыт – тұрғын үй-коммуналдық шаруашылықтағы энергия тиімділігі

Қалалық тұрғын үй қорының едәуір бөлігі посткеңестік кезеңде салынғандықтан, тұрғын үй кешендерінің көпшілігі тиімсіз жылу оқшаулағыш құрылымдармен және ескі жылу жүйелерімен жабдықталған, бұл жылуды айтарлықтай жоғалтуға әкеледі. Қазіргі уақытта Қазақстанда жылумен жабдықтау құрылғыларының жұмысындағы ақауларды жою саласындағы қызметті жүзеге асыруға арналған энергетикалық сервистік компаниялар жұмыс істейді.

Үшінші бағыт – ауыл шаруашылығындағы органикалық егіншілік

Ең алдымен, бағыттың бұл түрі синтетикалық тыңайтқыш өнімдерінен (пестицидтер), әртүрлі жемдік қоспалардан бас тартуды қарастырады. Мәдени өсімдіктердің өнімі мен өсуін қамтамасыз ету үшін органикалық тыңайтқыштарды қолдану туралы айтып отырмыз. "Жасыл экономика" ауыл шаруашылығы халықты табиғи ресурстарға зиянсыз азық-түлікпен қамтамасыз етеді.

Қазақстан келесі бағыттар бойынша әрекет етуді жоспарлап отыр:

• топырақ құнарлығын басқару;

• суды тиімді пайдалану;

• өсімдіктер мен жануарлар денсаулығын басқару;

• шаруашылықты механикаландыру.

Төртінші бағыт – қалдықтарды басқару жүйесін жетілдіру

Қалдықтарды басқару мәселесі ерекше орын алады. Қалдықтарды қайта өңдеу елімізде де қолға алынып жатыр. Мәселен, Алматыда тұрмыстық қатты қалдықтарды кешенді өңдеу және балама отын алу технологиясы қазірдің өзінде жүзеге асырылған.

Бесінші бағыт – су ресурстарын басқару жүйесін жетілдіру

Су адамзаттың өмір сүруін және экожүйелердің тұтастығын қамтамасыз ететін негізгі табиғи компонент. Осыған байланысты су ресурстарын ұтымды пайдалану орасан зор маңызға ие.

Алтыншы бағыт – экологиялық таза көлікті дамыту

Қазіргі уақытта тасымалдаудың көпшілігі бензин (дизель) негізінде жүзеге асырылады. Ең алдымен, бұл парниктік газдар шығарындыларының жоғары болуына ықпал етеді.

Жетінші бағыт – экожүйелерді сақтау және тиімді басқару

Бұл бағыттағы іс-шаралар негізінен еліміздің бірегей табиғи байлығын сақтауға бағытталған.

Жасыл экономиканы дамыту бағдарламасы аясында Қазақстан экономиканың 10 негізгі секторына инвестициялауды жоспарлап отыр:

• ауыл шаруашылығы;

• тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасы;

• энергия;

• балық аулау;

• орман шаруашылығы;

• өнеркәсіп;

• туризм;

• көлік;

• қалдықтарды қайта өңдеу және қайта өңдеу;

• су ресурстарын басқару.

Бүгінгі таңда әлемдік инновациялардың 40 пайызы жасыл экономикаға тиесілі болса, оның 50%-ы жасыл экономиканың негізгі факторы болып табылатын энергияны үнемдеу мен энергия тиімділігін арттыруға бағытталған. Энергетика экономиканың бәсекеге қабілеттілігі мен қауіпсіздігіне, үйлеріміздегі жылу мен жарыққа ғана емес, сонымен қатар ластаушы заттардың 50% және парниктік газдар (ПГ) шығарындыларының 70% үшін жауап береді. Яғни, энергия сыйымдылығының деңгейі ұлттық экономикалардың экологиялық-климаттық құрамдастарымен анықталады. Бұл көрсеткіш бойынша Қазақстан энергия сыйымдылығы бойынша әлемдік рейтингте сегізінші орында тұр.