- Негізгі бет
- Ол кім? Бұл не?
- Жер туралы сіз...
Жер туралы сіз білмейтін қызықты деректер
Бізді қоршаған орта, біздің өмір сүріп жатқан планетамыз – Жер. Бірақ біз ол жайында толыққанды ақпарат білеміз бе? Оның салмағы қанша, ерекшелігі қандай деген секілді сұрақтарға жауап бере аламыз ба? Егер Жер планетасы туралы қызықты деректер қатарын іздеп жүрген болсаңыз, бұл ақпараттар сіз үшін.
Жердің салмағы 66 000 000 000 000 000 000 000 00 кг.
Күн жүйесіндегі бізден басқа барлық планеталардың атауы ежелгі антика дәуіріндегі құдайлардың құрметіне қойылған.
Жер Күн жүйесіндегі ең тығыз қабат. Оның тығыздығы – 5,515г/см3.
Жер шеңбер тәрізді емес. Ол сопақша келген.
Жер бетінің 72 пайызын су алып жатыр.
Жер бірнеше қабаттардан тұрады: атмосфера, литосфера, гидросфера және бәрін біріктіруші – биосфера.
Жердің атмосферасы 78 % азоттан, 21% кислородтан және 1% басқа газдардан тұрады. Бұл қабаттар жерді түрлі радиактивті қауіптен құтқарады. Жердің жоғары қабатын күніне 100 тонна тартатын түрлі метероиттер жанап өтеді.
Жердің литосферасы қабаты үнемі қозғалыста болады. Соның қозғалыс әсерінен түрлі қақтығыс кезінде жердің тектоникалық плиталары ажырап, жел сілкінісі орын алады.
Жер бетіндегі ең үлкен мұхит – Тынық мұхиты. Оның аумағы жер бетіндегі құрлықтан да үлкен. 169 100 000 км. Тіпті қалған үш мұхит осы мұхиттың көлеміне сиып кете алады.
Аңызға сүйенсек, Жер шарында тек бір-ақ құрлық болған және болашақта да бұл географиялық түзілу қайта орын алуы ғажап емес.
Жердің дәлме-дәл үлгісін көрсететін, топографиялық карта 2009 жылы жарық көрді.
Жер бетіндегі ең биік шығы – Эверест, ең тереңі – Мариан шұңғымасы. Тарихта Мариан шұңғымасында 2-ақ адам болып көрген.
Ай жердің қалтықсыз бірден-бір серігі.
Жер бетіндегі судың 3% ғана тұщы су. Қалғаны жер асты сулары мен теңіздер, көлдер, мұхиттар, өзендер.
Жердің қазіргі орналасу аймағы дәлме-дәл көрсеткіш. Егер жер Күннен сәл ғана алыс немесе жақын орналасқан кезде тіршіліктің өмір сүруі мүмкін емес еді.
Жердегі қажеттіліктің 99% мұхиттан алынады.
Тиктоникалық қабат тек Жер планетасына ғана тәуелді.
Алтынның 99 % жердің ядро қабатында орналасқан.
Адамзат үшін жер бетіндегі 145-ақ тіршіліктің атауы мен түрі белгілі.
М. Ақан