Эмили Дикинсон. Кешігетін болсаң ғасыр өткенше...

Эмили Дикинсон(1830-1886) – Америкалық әйел ақын. Америка осы заман поэзиясының негізін салушы. Әлем әдебиеті классиктерінің бірі.

Кешігетін болсаң ғасыр өткенше

Оралатын болсаң күзге туралап,
Лақтырар ем жазды мынау бірақ ап.
Күліп, тіліп жүрер едім, семья
Әйеліндей жүрген шыбын қуалап.

Келер болсаң бір жалдан соң бұйырып,
Сен келгенше күнді кейін сиырып–
Суырмаға берер едім сүңгіте,
Айларыңды ұршықпенен иіріп.

Кешігетін болсаң ғасыр өткенше,
Ғасыр ғой тек…
Түк қиындық жоқ менше.
Саусағымды санап күнде бүгер ем,
Құрғыр өлім өлкесіне жеткенше.

Егер рас, шиырлап боп жер үстін,
Екеумізде өлер шақта кезіктің –
Мәңгі әлемге кетем онда, өмірді
Лақтырам да қабығындай жемістің.

Бұл уақыт жайлы, сірә, не білем,
Қашан ғана бір боламын сенімен?!
Осы ой мені шағады улы жыланша,
Және еш белгі қалмайд шаққан жерінен,

Ол өмірде болған мынау соңғы түн

Ол өмірде болған мынау соңғы түн,
Бұрынғыдай қарапайым болды тым.
Өзгешелік – өлім ғана,
Мына біз –
Пенделердің өзгертетін болмысын.

Түспей жүрген тулап-тулап арнаға,
Келдік біздер қас-қағымда тәубаға.
Санамызда асыл сәуле жарқырап,
Өмір мәнін көрдік анық таң қала.

Біз бөлмелер арасында сабылған,
Бірінде – адам жаны оның алынған,
Жүрміз жортып бірі оның – тірілер,
Ертең де еніп жатуына салынған.

Бастап алып, ұмытқанын анықтай,
Аяқтатты ол сөзін айтып жарытпай…
Басын иіп бағынды үнсіз өлімге,
Үнсіз суға құлап кеткен қамыстай.

Ол өлді,
Біз тұрмыз кезек тосып, ей,
Төзімімді тозаң қылды тосын ой!
Көкірегімді көшкін көміп қиналдым,
Біздің дағы көреріміз осы ғой!

Қолаң шашын тарауменен бір қалың,
Басын түзеп қойдық,
О мен тынбадым –
Кеуде құрғыр кеңіп қалды сезгенде,
Бізге өмірдің құшақ жайып тұрғанын.

***

Жұмаққа білмен қашан барамын,
Қандайлығын сұрамашы, қарағым!
қылаяғы сескенемін ойлауға,
Саған айтып беру жайлы жауабын!

Қаңғыр етіп қалды бұған құлақ бұл,
Қайтармын-ау ,
өзгермейтін тұрақ тұр!
Құшағына түнде оралып қойшының,
Қотанына қайтқан қойдай шуап бір!..

Оған сен де көрсетерсің барып бой..
Кім біледі?
Тек Құдайға анық қой!
Менен бұрын жетер болсаң егерде,
Алақандай маған да орын алып қой!

Қос асылым дүниеден откен-ді,
Жолығармын…
Жолығармын…
Көп болды!
Жарасады маған кіші «көйлек »те 
Гүлден титтей «тәжі» сыйла кеп мейлі!
Білесің ғой үйге қайтып барамыз ,
Үйің киім киісіңді сөкпейді!..

Және де мен Жұмаққа сенбегем,
Тынысымды тоқтатады ол деген!
Және азырақ көз жүгіртіп алғым бар,
Табандағы мынау ғажап жерге мен!

Жүректерін сол ұғымға сендіріп,
Кеткендерді құп алсам да мен күліп,
Кездеспедік сары күздің кешінде,
Жібергеннен бастап жерге енгізіп!..

Мен өлімге бұрмаған соң ат басын

Мен өлімге бұрмаған соң ат басын,
Жанымның кеп қақты күліп қақпасын! 
Арбасына салып мені кетті алып,
Әлде нені бетке алып.

Баяу жүрді, асықпасын сеземін,
Құдіретті қүрметі үшін мен оның,
Жұмысымды және ойын-қызықты,
Бір жағына қайырып сап келемін!

Басып өттік бала ойнаған мектепті,
Егіндіктен, ол да әдемі көктепті! 
Батар күннің шыға келген қарсыдан,
Ағып өттік қайшалысып қасынан. 
Тоңдырады шықтар суық дір еткен,
Жамылғым бар жалғыз қабат жібектен.

Томпиған бір үстіндегі қыраттың, 
Аялдадық, қасына кеп тұрақтың. 
Шаңырағы аласа оның аласа,
Керегесі жер астында қараса...

Сан ғасырлар салып ұрып өтті ағып, 
Бір-бірінен күндерім тез кетті ағып –
Сонда ғана сезіндім мен аттардың,
Баратқанын мәңгілікті бетке алып...

Сезіндім бір жерлеу салтын мен 

Сезіндім бір жерлеу салтын мен,
Адамдар мұңданған қалпымен  –
Cабырсыз сабылған-сабылған,
Ал менің сезімім шағылған!

Отырған шағында бар адам,
Әлде не секілді барабан –
Үстімнен қағылған-қағылған,
Мен қалғам жырақтап жанымнан!

Естимін: көтеріп қорапты,
Кеудемді қақ жарып баратты, 
Қайталай алынған қадамдар,
Ауаны жаңғыртқан адамдар!

Бар әлем-қоңырау үн, бір ағын, 
Өлгемін, ашық тек құлағым. 
Тек қана тыныштықпен бірге мен,
Тебермін жат жерге ірге мен.

Бәрін де жібердім ұшырып,
Барады төменге түсіріп... 
Табытым бір түпке соғылды,
Онан соң,
Өмірден босаттым қолымды!

Ағылшын тілінен аударған: Қалау Сәлеметбайұлы

Дайындаған: Мейіржан Әуелханұлы

Сурет: intoclassics.net