Қазақстанда 300 жылдық тарихы бар пирамида қалпына келтірілді
Археологтар Қарағанды маңындағы даладан табылған ежелгі «Сарыарқа пирамидасын» қалпына келтіруді аяқтады. Бұл туралы Facebook парақшасында қарағандылық ғалым Виктор Новоженов жариялады.
«Жаз бойы И.Кукушкин бастаған экспедиция нысанды қалпына келтіруге дайындады, күзде тарих ғылымдарының кандидаты, белгілі археолог А. З.Бейсенов бастаған мамандар тобы бұл жобаны аяқтады. Енді еліміздің туристік картасында жаңа ерекше ескерткіш - Беғазы кесенесі пайда болды. Дандыбаевтың жетекшісі! Бұл ескерткіштің қазба жұмыстары жалғасады, біз Қарағанды археологтарына жаңа таңғажайып ашылулар тілейміз» деп жазды ғалым.
Ғалым өзінің әлеуметтік желідегі парақшасында Новоженов пирамиданың қалпына келтіруге дейінгі және кейінгі фотосуреттері, сонымен қатар кесенедегі ерекше формадағы жұмбақ алтын сақинаның суреттері және жұмбақ көне жазулары бар сазды кастрюльдің суреттерін жариялаған.
Көне жәдігер Қарағанды облысына қарасты Шет ауданының Талды ауылынан 8 шақырым қашықтықтағы Қаражартас қорымы маңынан табылған. Қорымдағы топырақпен көмілген үйіндіні қарағандылық археологтардың назарын өзіне аударып, олар қазба жұмыстарын жүргізу туралы шешім қабылдауына себеп болған. Сарыарқа пирамидасының қабырғалары тастан 5-6 қатар етіп тұрғызылып, бұрыштары асқан шеберлікпен шығарылған. Жан-жағы 15, ал биіктігі 4 метр.
Ғалымдардың болжауынша, қорымды бізден үш мың жыл бұрын өмір сүрген Беғазы-Дәндібай мәдениетінің өкілдері салған. Бір айта кетерлігі, бұл қазақ даласынан табылып отырған алғашқы пирамида.
Ғалымдардың пайымдауынша, ол Беғазы-Дәндібай мәдениеті өкілдерінің сол заманның өзінде құрылыстан хабардар болғанын дәлелдейді.
Сарыарқа пирамидасы мемлекет қорғауына алынған. Бұл маңайдан пирамидадан басқа 30 шақты қорым анықталды. Олар таяз, әрі шағын. Барлығында адамдар тұрмыстық заттармен бірге жерленген. Кейбірінен қыш, қоладан жасалған бұйымдар табылды. Жәдігерлер жақсы сақталған.
Қ. Слямбек